U Bosni i Hercegovini sektor poljoprivrede djeluje bez koordinacije na državnom nivou, zbog čega domaći proizvođači gube milione iz evropskih fondova. Zbog toga su, udruženja poljoprivrednika iz Federacije BiH, uputila pismo visokom predstavniku Kristijanu Šmitu s jasnim zahtjevom – da iskoristi ovlasti, te hitno formira Ministarstvo poljoprivrede na nivou države.
Evropska unija traži jednu adresu i jedinstvenu komunikaciju kada je riječ o saradnji i finasiranju projekata u poljoprivredi. BiH to trenutno ne može da ponudi jer ne postoji centralna institucija koja bi koordinirala sektor na nivou države. U otvorenom pismu poljoprivrednika, između ostalog, se navodi da zbog takve fragmentacije, BiH ne ispunjava osnovne tehničke uslove za povlačenje sredstava iz evropskih fondova. Ogromna sredstva ostaju neiskorištena, dok proizvođači rade bez podrške, suočeni s rastućim troškovima i nekonkurentnim uslovima.
„Ogromne pare se gube iz tih fondova jer nemamo instituciju s kojom bi Evropa razgovarala. Evropa neće da razgovara sa 14 nivoa vlasti, žele jednu adresu i ta da adresa vodi računa o svemu. Tako da tražimo od visokog predstavnika da da se formira ministarstvo poljoprivrede na nivou države ili neke agencije koja će voditi brigu o svim poljoprivrednicima na nivou bih da to bude sve isto, da se ti budžeti zbiju u jedan pa bi to bila jedna pristojna suma novca“, poručio je Nedžad Bićo, predsjednik Udruženja poljoprivrednika FBiH.
„Nemamo ministarstvo poljoprivrede na državnom nivou i to predstavlja ogromni problem budući da su posljedice vezano za to kako na planu korištenja eventualnih fondova EU koji su vrlo izdašni i praktično BiH je jedna od rijetkih država koja zbog potpuno nefunkcionalnog političkog državnog sistema i nepostojanja u okviru vijeća ministara ministarstva poljoprivrede, ne može da koristi te fondove“, objašnjava Ahmed Džubur, profesor na Agromediteranskom fakultetu Univerziteta Džemal Bijedić Mostar.
Situaciju dodatno otežava činjenica da poljoprivrednici u različitim dijelovima zemlje rade po različitim zakonima, kriterijima i pravilima. Ne postoji jedinstvena politika subvencija, a ni osnovne stvari, poput fiskalnih računa, ne vrijede isto u oba entiteta. Bez jedinstvenog pristupa, proizvođači su prepušteni sami sebi u borbi sa uvozom, cijenama i tržištem koje se brzo mijenja.
„Ja sam igrom slučaja maloprije bio na sastanku sa federalnim premijerom Nikšićem koji također zdušno podržava ovu ideju formiranja ministarstva na državnom nivou jer će ono rasteretiti i probleme koje ima i federalno ministarstvo poljoprivrede“, dodaje Džubur.
Apel poljoprivrednika prema visokom predstavniku odražava duboku frustraciju zbog nepostojanja političke volje da sektor bude objedinjen i modernizovan.
Uprkos rascjepkanom sistemu, Ministarstvo poljoprivrede Federacije bori se sa svim nedaćama. Urađena je i strategiju poljoprivrede i ruralnog razvoja, također poticaji su rekordni, ali zaključak svih je da je zbog fondova neophodno državno ministarstvo za ova pitanja.
(federalna.ba)
