Vlada RS je nedavno potvrdila da su “Šume RS”, javno preduzeće koje, narodski rečeno, gotovu šumu prodaje za gotove pare, za samo pola godine “usjeklo” čak 2,3 miliona KM gubitaka.
Kako je to moguće i na koji način se iz šume kradu milioni?
U informaciji o stanju u šumarstvu RS navodi se da su već decenijama štete od šumskih krađa oko 2,8 miliona KM godišnje, ali upućeni tvrde da korumpirani ljudi “iznutra” nanose “Šumama RS” daleko veće gubitke, nego šumokradice.
Šumske krađe su u tom kontekstu beznačajne, ali i one se dešavaju zato što se šumama ne gazduje racionalno. Naime, u preduzeću ima viška zaposlenih, mahom neproizvodnih radnika, a istovremeno, u mnogim dijelovima RS, jedan šumar čuva i nadzire šume u pet ili šest međusobno udaljenih sela. I tako dok on patrolira jednim selom, u drugom rade motorke.
Gola sječa
Prema našim informacijama sa terena, nije rijetkost da se u velikim i šumom najbogatijim gazdinstvima vrši gola sječa, dakle da se najkvalitetnija šuma siječe redom, umjesto da se planski prorjeđuje, pa drvosječe ostavljaju iza sebe pustoš i ekonomsku i ekološku štetu koja ne može nadoknaditi ni za stotinu godina. Tako se radi, jer je tako lakše i trenutno isplativije, ali to je privilegija samo povlaštenih izvođača šumskih radova.
Jedna od najvećih katastrofa ove vrste, kojoj će biti teško ući u trag, desila se na području Šumskog gazdinstva “Romanija” Sokolac.
Unutrašnja kontrola “Šuma RS” tamo je našla more panjeva, ali nema traga gdje su drvni sortimenti završili, jer te oblovine uopšte nema “u papirima”.
Poseban problem je, kako se navodi u zvaničnom izvještaju, “neravnomjerna realizacija ugovora, naročito prema strateškim kupcima”. Navedeni problem su, dodaje se uz izvještaju, izraženi u šumskim gazdinstvima “Vrbanja” Kotor Varoš, “Borja” Teslić, “Oštrelj” Drinić i “Romanija” Sokolac.
U prevodu, i ono što usjeku pojedina šumska gazdinstva ne isporučuju domaćim drvoprerađivačima sa kojima su potpisani ugovori, nego drugim kupcima sa kojima se “mogu dogovoriti”.
Iz pojedinih gazdinstava prodaju prvoklasnu oblovinu kao treću klasu. Ako se uzme u obzir da je, recimo, cijena prvoklasnog hrasta u “Šumama RS” 350 KM po kubiku, a hrastovine treće klase 150 KM po kubiku, računica je jasna.
Istraga u toku
Ovakva “usluga”, naravno košta, pa milioni maraka završavaju u džepovima. U čijim džepovima, ili na čijim tajnim računima, mogla bi otkriti samo temeljita istraga.
Ne može sav taj novac stati u džepove šumara i rukovodilaca, previše je to.
Otkriva da zbog svega toga problema imaju oni koji pokušavaju raditi pošteno. Ako šumsko gazdinstvo pokušava da, kao i svaki trgovac, svoju robu proda po što višoj cijeni, slijede reklamacije kupaca, koji se žale da su “na drugom mjestu” istu takvu oblovinu dobili – mnogo jeftinije.
Izvor: SrpskaInfo
